Co to jest dna moczanowa?
Dna moczanowa (artretyzm, skaza moczanowa, podagra) – dolegliwość spowodowana nadmiarem we krwi kwasu moczowego, który w procesie krystalizacji odkłada się w stawach, ścięgnach powodując silne dolegliwości bólowe – zapalenie stawów. W większości przypadków dotyczy stawu śródstopno-paliczkowego, który znajduje się u podstawy dużego palca stopy tzw palucha.
Choroba pierwszy raz została opisana w IV w p.n.e. przez Hipokratersa, dotyczy głównie mężczyzn po 40 roku życia oraz kobiet po menopauzie .
Kwas moczowy jest końcowym produktem przemiany puryn. Norma kwasu moczowego dla kobiet przed menopauzą wynosi 4,0mg/dl, po menopauzie 4,7mg/dl, dla mężczyzn natomiast 5,2mg/dl. Stężenie kwasy moczowego >7mg/dl nazywamy hiperurykemią.
Hiperurykemia może być wynikiem:
1. Nadmiernej podaży puryn w diecie – pokarmy mięsne, szczególnie „podroby”, buliony, niektóre owoce morza;
2. Nadmiernego rozkładu ATP wyniku m.in. nadużywania alkoholu;
3. Zwiększonej podaży fruktozy, która znajduje się w niektórych owocach (np. winogrona) oraz sokach;
4. Zwiększonego rozpadu nukleotydów np. w przebiegu nowotworów mielo i limfoproliferacyjnych, mononukleozy, czerwienicy;
5. Zmniejszonego wydalania kwasu moczowego przez nerki w przebiegu chorób nerek;
6. Innych stanów – nadmierny wysiłek fizyczny, zawał serca, niewydolność oddechowa, padaczka, nadczynność przytarczyc, niedoczynność tarczycy
Objawy:
Dla dny moczanowej charakterystyczne jest nawracające zapalenie stawów. Do typowych objawów napadu dny moczanowej zaliczamy:
1. Nagły, silny ból stawu;
2. Obrzęk stawu zwykle z zaczerwienieniem;
Głównie zajęty jest staw śródstopno-paliczkowy I, ale napad dny może dotyczyć również stawów skokowych, kolanowych, a w 13% przypadków również stawów kończyn górnych.
Zalecenia ogólne ograniczające napady dny:
1. Zmniejszenie masy ciała u osób otyłych;
2. Dieta ubogopurynowa. Zaleca się spożywanie mleka i ubogotłuszczowych przetworów mlecznych.
3. Unikanie picia alkoholu (zwłaszcza piwa!) i palenia tytoniu;
Leczenie:
Wybór leczenia dny moczanowej zależy od ciężkości napadu. Można stosować kolchicynę, niesteroidowe leki p/zapalne oraz glikokortykosteroidy. U osób z przewlekle wysoko podwyższonym poziomem kwasu moczowego (nawet bez objawów) stosujemy leki obniżające poziom kwasu moczowego w osoczu.
Tabela. Dieta zalecana chorym na dnę moczanową – 2011 rok | ||
---|---|---|
BEZWZGLĘDNIE PRZECIWWSKAZANE: PIWO I NAPOJE ZAWIERAJĄCE ALKOHOL | ||
Produkty przeciwwskazane | Produkty zalecane | Produkty obojętne |
mięso, podroby, przetwory mięsne, buliony, galarety | mleko odtłuszczone, niskotłuszczowe produkty mleczne | produkty zbożowe |
owoce morza, sardynki, śledzie, dorsze, łososie, makrele, pstrągi | kawa, także bezkofeinowa | produkty mleczne bogatotłuszczowe |
drób – gęsi, indyki | – | jajka |
napoje słodzone, soki owocowe, duże ilości owoców, miód, fruktoza | – | jarzyny, herbata |
Tabela źródło: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/79246,dieta-zalecana-chorym-na-dne-moczanowa
W przypadku napadu dny moczanowej umów się na wizytę online:
https://www.e-medycy.pl/umow-wizyte-online/
lek. Miłosz Kuświk
Piśmiennictwo:
Interna Szczeklika 2015