Znajomość prawa pracy jest bardzo przydatna, nie tylko z punktu widzenia pracodawcy, ale także pracownika. Istnieją określone przepisy, które ustalają co wolno, a czego nie wolno robić przebywając na zwolnieniu lekarskim. Co warto wiedzieć?
Niezdolność do pracy
Zwolnienie lekarskie jest wystawiane przez lekarza, kiedy pracownik jest niezdolny do wykonywania pracy. Mogą to być różne sytuacje: choroby zakaźne, urazy, choroby psychiczne, często L4 obejmuje też okres ciąży. Przepisy, które mówią o tym kiedy takie L4 przysługuje pracownikowi oraz to, co może, a czego nie robić w tym czasie, znajdują się w ustawie z 15 maja 2015 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia pieniężnego w razie choroby i macierzyństwa.
Kiedy należy zgłosić niezdolność do pracy?
Warto też wiedzieć, kiedy należy zgłosić nieobecność w pracy. Pracownik jest zobowiązany jak najszybciej poinformować pracodawcę o nieobecności, a także o przewidywanym czasie nieobecności. Nie należy tego robić później niż w drugim dniu nieobecności. Sporym ułatwieniem jest fakt, że od kiedy pojawiły się zwolnienia w formie elektronicznej, pracownik nie musi już dowozić zwolnienia do miejsca pracy. W momencie, kiedy lekarz wystawia zwolnienie w systemie, informacja trafia zarówno do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i pracodawcy. To spora wygoda, bo często osoby chore musiały jechać dość daleko, albo angażować inne osoby, żeby pomogły w dostarczeniu takich dokumentów.
Czego nie wolno robić na zwolnieniu?
Osoby, które przebywają na zwolnieniu, muszą się stosować do pewnych wytycznych. Mogą się też liczyć z niezapowiedzianą kontrolą, której celem jest sprawdzenie, czy dana osoba postępuje zgodnie z zaleceniami. Jeśli ktoś na zwolnieniu ma jasne wytyczne, że ma leżeć i przebywać w domu, to nie może w tym czasie wybrać się do galerii handlowej czy na spacery. Jedynym usprawiedliwieniem na wyjście jest planowana wizyta u lekarza. Taki rodzaj zwolnienia jest oznaczony cyfrą 1. Z kolei jeśli na zwolnieniu widnieje cyfra 2, oznacza to, że osoba na nim przebywająca może wykonywać aktywności, które pozwalają na zaspokojenie podstawowych czynności życiowych.
W tym czasie nie można więc wykonywać czynności takich jak: inna praca zarobkowa, prace remontowe, wyjazdy wakacyjne, wychodzenie w celach turystycznych, prace ogrodowe, na działce. Niestosowanie się do tych przepisów grozi nie tylko utrata prawa do zasiłku chorobowego, ale także zwolnieniem dyscyplinarnym.
Wczasy na L4
Jakoś tak się utarło, że niektórzy myślą, że uda mi się przechytrzyć pracodawcę, oszczędzając dni urlopowe na wyjazd czy remont w domu. Jednak jest to kategorycznie zabronione, i może skutkować konsekwencjami wymienionymi powyżej. Warto jednak wiedzieć, że jeśli ktoś naprawdę zachoruje w czasie urlopu, to wcale nie musi tych dni przeznaczyć na zdrowienie. Jeśli dostanie zwolnienie od lekarza, które pokrywa się z dniami urlopowymi, to zostaną one przyznane do puli do wykorzystania.
Kiedy L4 jest płatne 100%?
Standardowo za czas przebywania na L4 przysługuje zasiłek w wysokości 80% wynagrodzenia. Ale są też sytuacje, w których za ten czas można otrzymać 100% tej kwoty. Kiedy? Kiedy pracownik jest na zwolnieniu w wyniku wypadku w pracy, kobiet w ciąży, a także jeśli niezdolność do pracy jest związana z byciem kandydatem lub dawcą komórek, tkanek i narządów.
Ile można być na L4?
Niedawno zmieniły się także zasady, co do ilości dni, za które przysługuje zasiłek. Są to teraz 182 dni, a w przypadku pacjentów chorych na gruźlicę i kobiet w ciąży 270 dni. Za taki okres czasu przysługuje prawo do pobierania zasiłku. Te zmiany wynikają z wielkiej ilości nadużyć, na które pozwalali sobie pracownicy. Przebywanie na zwolnieniu w okresie krótszym niż 3 miesiące lub jeśli trwa, krócej niż okres nieobecności nie może stanowić podstawy do zwolnienia. Pracownik może złożyć wypowiedzenie w czasie zwolnienia, jednak nie wydłuży ono okresu wypowiedzenia. Jeśli pracownik ma jeszcze miesiąc L4 i okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące, to ten czas będzie liczony od momentu dostarczenia wypowiedzenia.