Hipertrichoza – jakie ma objawy?
Hipertrichoza zwana potocznie syndromem wilkołaka jest chorobą skóry polegająca na jej nadmiernym owłosieniu, które nie ma przyczyny endokrynologicznej (hormonalnej), może wystąpić w dowolnej okolicy ciała, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Nie należy łączyć tej choroby z likantropią kliniczną, która jest rzadkim zespołem psychiatrycznym który wiąże się z urojeniami. Osobie dotkniętej chorobą wydaje się, że może się przekształcić w wilkołaka lub, że jest zwierzęciem.
W przypadku hipertrichozy (syndromu wilkołaka) stosuje się dwie metody klasyfikacji.
Jedna dzieli na:
- Hipertrichoza uogólniona – nadmierne owłosienie dotyczy całego ciała;
- Hipertrichoza miejscowa – nadmierne owłosienie ograniczone jest do określonych miejsc;
Druga dzieli na:
- Hipertricozy wrodzone (defekty genetyczne, niezmiernie rzadkie);
- Hipertrichozy nabyte (wtórne do innych chorób, stosowanych leków, nowotworów, zaburzeń odżywiania, anoreksji – zwykle zmiany są odwracalne i można je skutecznie leczyć);
Hipertrichoza to dolegliwość, którą często rozpoznać można nawet gołym okiem. Nadmierne owłosienie widoczne jest nie tylko na tych częściach ciała, które zwykle mają włosy, ale także na tych, które u zdrowych osób są nieowłosione, takich jak twarz czy dłonie. Pierwszy potwierdzony przypadek pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku i dotyczy niejakiego Petrusa Gonsalvusa z Wysp Kanaryjskich i jego dzieci, których portrety zachowały się do dziś. Zapiski autorstwa bolońskiego lekarza Ulissesa Aldrovandiego w pracy Monstrorum historia z 1642 roku rzucają światło na sposób, w jaki widziane były osoby dotknięte tą chorobą.
Petrus Gonsalvus
Jakie są przyczyny hipertrichozy?
Wrodzone formy nadmiernego owłosienia są rzadkie. Od średniowiecza odnotowano tylko 50 przypadków wrodzonej hipertrichozy. Wrodzona uogólniona hipertrychoza występuje u jednej rodziny w Meksyku. Nabyta hipertrichoza i hirsutyzm są bardziej powszechne. Na przykład hirsutyzm występuje u około 10% kobiet w wieku od 18 do 45 lat. Hipertrichoza jest często błędnie klasyfikowana jako hirsutyzm. Hirsutyzm jest typem nadmiernego owłosienia występującego wyłącznie u kobiet i dzieci, wynikającym z nadmiernego wzrostu włosów wrażliwych na androgeny. U pacjentów z hirsutyzmem włosy rosną jak u dorosłych mężczyzn.
Kilka leków może powodować uogólnioną lub miejscową nabytą hipertrichozę, w tym:
- przeciwdrgawkowe: fenytoina,
- immunosupresyjne: cyklosporyna,
- rozszerzające naczynia: diazoksyd, minokydyl,
- antybiotyki: streptomycyna,
- diuretyki: acetalozamid,
- światłoczułe: psoralen.
Nabyta hipertrichoza jest zwykle odwracalna po odstawieniu tych leków.
Podsumowanie
Hipertrichoza (syndrom wilkołaka) należy do jednej z tych chorób, które wzbudzały w ludziach strach. Chorzy na hipertrichozę często byli wykluczani ze społeczeństwa lub traktowani jak wybryki natury, nadające się jedynie do pokazywania w cyrku jako cyrkowcy, najlepiej wykorzystując ich niezwykły wygląd: Fedor Jeftichew („Jo-Jo the Dog- face Man”), Stephan Bibrowski („Lionel the Lion-face Man”), Jesús „Chuy” Aceves („Wolfman”), Annie Jones („brodata kobieta”) i Alice Elizabeth Doherty („The Minnesota Woolly Girl”).
Uważa się, że pierwsze historie o wilkołakach, pochodzące jeszcze z czasów starożytnych, mają źródło właśnie w tej chorobie.
lek. Miłosz Kuświk
