Nadciśnienie jest uważane za jedną z chorób cywilizacyjnych, która występuje w krajach wysoko rozwiniętych. Jedną z przyczyn powstawania tego schorzenia jest nieodpowiedni styl życia, jednak w wielu przypadkach nie da się jasno określić, co je powoduje. Jak wygląda leczenie i kiedy warto zgłosić się do lekarza?
Prawidłowe ciśnienie krwi
O nadciśnieniu mówimy, kiedy w warunkach spoczynkowych wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego przekraczają ustalone normy. Prawidłowe ciśnienie to takie, które nie przekracza 140 wartości skurczowej i 90 wartości rozkurczowej. Jednak nie koniecznie oba te wskaźniki muszą zostać przekroczone, jeśli regularnie tylko jeden z nich jest ponad normę, także mówimy wtedy o nadciśnieniu.
Z uwagi na to, że przez długi czas nie są widoczne żadne objawy, choroba nadciśnieniowa często nie jest od razu rozpoznana, co opóźnia rozpoczęcie leczenia. Wbrew powszechnej opinii ta choroba dotyka nie tylko osoby starsze, oczywiście znaczna część pacjentów z nadciśnieniem to osoby powyżej 80 roku życia, jednak nawet osoby w wieku 20-30 lat także są narażone na jej występowanie i można u nich zaobserwować podwyższone ciśnienie.
Rodzaje nadciśnienia
Nadciśnienie może mieć charakter pierwotny lub wtórny. W przypadku nadciśnienia pierwotnego nie da się jednoznacznie określić jego przyczyny. W przypadku nadciśnienia wtórnego dochodzi do niego na wskutek innych schorzeń. Zbyt wysokie ciśnienie może prowadzić do groźnych powikłań, a szybko wykryte jest dość łatwe do wyleczenia. Kluczowa jest tu odpowiednia diagnostyka i szybkie rozpoznanie, że występuje podwyższone ciśnienie krwi.
Objawy nadciśnienia
Bardzo często objawy nadciśnienia tętniczego poza podwyższonymi parametrami przy pomiarach nie są widoczne. Warto wyposażyć się w aparat do pomiaru, obecnie takie modele nie są drogie, a regularne badanie ciśnienia może pomóc w szybszym podjęciu leczenia. Można także skorzystać z ogólnodostępnych aparatów, które znajdują się w większości dużych aptek, warto badać się regularnie.
Co podwyższa ciśnienie?
Wiele osób zastanawia się, jakie są przyczyny wysokiego ciśnienia krwi, jednak w większości przypadków choroba jest bezobjawowa, przez co bez regularnych badań często trudno je wykryć. Jednak u niektórych pacjentów pojawiają się takie objawy jak:
- Pulsujące bóle głowy
- Szumy w uszach
- Zaburzenia widzenia
- Zmęczenie
- Problemy ze snem
- Nudności
- Bóle w klatce piersiowej
W przypadku wtórnego nadciśnienia, czyli takiego, które towarzyszy innym schorzeniom, objawy są zależne od choroby, która je wywołuje. Najczęściej na nadciśnienie wtórne może wskazywać objawy przerostu lewej komory serca, powiększenie nerek, nieprawidłowe wyniki badania dna oka, szmery sercowe. Nieleczone nadciśnienie wtórne może prowadzić do uszkodzenia innych narządów.
Co jest przyczyną nadciśnienia?
W przypadku nadciśnienia pierwotnego ciężko jest jasno wskazać na czynniki, które prowadzą do schorzenia, jednak często powodują je:
- Wrodzone zwężenie aorty
- Schorzenia układu nerwowego
- Choroby nerek
- Schorzenia tarczycy
- Chorobo tętnic
- Bezdech senny
Dodatkowo jedną z przyczyn pojawienia się problemów z nadciśnieniem może być stosowanie leków. Szczególnie dotyczy to takich leków jak: środki antykoncepcyjne, leki przeciwzapalne, inhibitory MAO. Nadciśnienie tętnicze w młodym wieku często pojawia się wskutek sytuacji stresowych. To jeszcze nie wszystko, bo nadciśnienie może też pojawić się wskutek nadużywania alkoholu, narkotyków.
Jest też kilka czynników, które mogą wpływać na powstawanie nadciśnienia:
- Nieprawidłowa dieta — głównie dotyczy to spożywania dużej ilości pokarmów tłustych, a także nadużywanie soli
- Otyłość brzuszna — powoduje wiele schorzeń, między innymi może prowadzić do nadciśnienia
- Mała ilość ruchu — aktywność korzystnie wpływa na wiele aspektów życia
- Duża ilość stresu
- Płeć — mężczyźni są o wiele bardziej narażeni na występowanie nadciśnienia
- Wiek — powyżej 55 roku życia, ryzyko występowania nadciśnienia jest większe
- Choroby serca — u samego pacjenta, lub w rodzinie
Jak wygląda rozpoznanie nadciśnienia?
Najważniejsze jest wykonywanie pomiarów ciśnienia krwi. Zaleca się, żeby pacjent wykonywał je regularnie, a wyniki zapisywał w dzienniczku. Do rozpoznania wystarczy kilka pomiarów, które przekraczają normy, jednak bardzo ważne jest, aby badanie było przeprowadzane w stanie spoczynkowym. Pomiary po wysiłku czy w czasie stresu z pewnością będą przekłamane. Pomiary należy wykonywać regularnie przez kilka dni, najlepiej o stałych porach, najlepiej dwa razy dziennie.
Jak przygotować się do badania ciśnienia?
Zaleca się, żeby na około 30 minut przed dokonywaniem pomiaru nie spożywać kawy, napoi kofeinowych, a także nie powinno się palić papierosów. Ważna jest także pozycja. Pomiar ciśnienia najlepiej wykonywać w pozycji siedzącej, z podpartymi plecami. Ręka powinna być rozluźniona i zgięta w łokciu. Bardzo możliwe, że lekarz zaleci też inne badania diagnostyczne, najczęściej są to — EKG, morfologia, badania moczu. Innym badaniem, jakie jest stosowane to badanie holterowskie. Pacjent przez całą dobę jest podpięty do niewielkiego urządzenia. Co ważne — nie chodzi tu o to, aby unikać aktywności czy leżeć. Badanie powinno być prowadzone w codziennych warunkach, także podczas spacerów, pracy, wykonywania domowych obowiązków. Taki odczyt pozwala na diagnozę chorób serca, ale także nadciśnienia.
Dlaczego wzrasta ciśnienie krwi u lekarza?
Bardzo często podczas wizyty u lekarza ciśnienie jest podwyższone, wiąże się to ze stresem związanym z wizytą. Bardzo często ktoś przychodzi na wizytę w ostatniej chwili, przez to nie ma możliwości, aby organizm nieco się unormował. Dlatego w prawidłowej diagnostyce warto dokonywać pomiarów w domowych warunkach, gdzie jesteśmy spokojniejsi, i mamy możliwość odpoczynku przed pomiarem.
Co powoduje podwyższone nadciśnienie?
Poza innymi schorzeniami, jakie mogą je powodować, do najczęstszych przyczyn zdecydowanie należą sytuacje stresogenne oraz nieprawidłowy styl życia. Zalecana w leczeniu i profilaktyce nadciśnienia jest lekka dieta, unikanie tłustych potraw, ograniczenie soli, a także unikanie używek. Wiele osób zastanawia się, czy ruch obniża ciśnienie. Warto wprowadzić aktywność, krótkie spacery mogą zdziałać wiele dobrego w różnych aspektach zdrowia.
Leczenie ciśnienia tętniczego
W przypadku wcześnie wykrytego nadciśnienia tętniczego krwi bardzo często wystarczą jedynie zmiany w stylu życia. Polegają one na zmianie w codziennym jadłospisie. Istnieją przyprawy obniżające ciśnienie krwi, które warto wykorzystywać. Jakie to przyprawy?
- Bazylia — zawiera eugenol, który pomaga obniżać ciśnienie krwi, poza tym jest to bardzo smaczne i aromatyczne zioło.
- Głóg to chyba najpopularniejsza roślina, która jest wykorzystywana jako naturalna metoda obniżania ciśnienia. Najczęściej jest w formie ziołowej herbaty, a owoce głogu mają bardzo przyjemny smak. Często ekstrakt z głogu jest też składnikiem ziołowych tabletek.
Poza tym są to lawenda, koper włoski i rumianek, który ma bardzo dobre właściwości zdrowotne.
Poza zmianami w sposobie odżywiania, lekarze zalecają rezygnacje z używek, a także wprowadzenie aktywności. Jeśli te zmiany nie przyniosą efektów, wtedy lekarz może zadecydować o leczeniu farmakologicznym. Bardzo ważna jest stała kontrola oraz regularne przyjmowanie leków. Najczęściej stosowane są leki takie jak diuretyki, inhibitory ACE, i blokery kanału wapniowego.
Możliwe powikłania
Nieleczone nadciśnienie lub bardzo wysokie nadciśnienie może prowadzić do wielu powikłań. Najczęściej jest to miażdżyca, zawał mięśnia sercowego, niewydolność serca, udar.
Zalecenia
Bardzo ważne jest regularne badanie ciśnienia. Jeśli podejrzewasz, że ta choroba cywilizacyjna mogła dotknąć i ciebie, warto wybrać się do lekarza, który przeprowadzi badania, a także zapewne zaleci regularne pomiary. Warto też ograniczyć spożywanie sodu, wprowadzić aktywność oraz postawić na lekką dietę — unikać smażenia i tłustych potraw.
