Syndrom klasy ekonomicznej (economy class syndrome, ECS) – termin, którego używa się do opisania objawów, jakich często doświadczają podróżni latający samolotami oraz podróżujący samochodem na długich trasach. Wiąże się z poważnym schorzeniem żył – określanym jako zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych.
Przy długotrwałym podróżowaniu (powyżej 6 godzin) w pozycji siedzącej (samochód/autobus/samolot) może dojść do zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych, a w konsekwencji w skrajnych przypadkach do nagłego zgonu (żylna choroba zakrzepowo-zatorowa). Choroba spowodowana jest przez ucisk (zgięte nogi w kolanach), który powoduje zastój krwi w naczyniach żył głębokich kończyn dolnych i powstanie zakrzepów. W niektórych przypadkach może dojść do oderwania fragment zakrzepu, który z biegiem krwi dostaje się do prawego przedsionka, prawej komory i dalej do rozgałęzień tętnicy płucnej. Przy dużym materiale zatorowym dochodzi do zaklinowania go w przedsionku lub komorze i nagłego zgonu. Mniejsze fragmenty zatykają naczynia krążenia płucnego i doprowadzają do zatorowości płucnej.
Do objawów zakrzepicy żył głębokich zaliczamy najczęściej:
• ból, tkliwość przy dotyku kończyny;
• obrzęk najczęściej asymetryczny – jedna kończyna jest grubsza (szczególnie stóp wokół kostek);
• zaczerwienienie skóry;
• nadmierne ucieplenie kończyny;
Choroba może dotknąć każdego (w wyniku zatorowości płucnej z powodu nierozpoznanej zakrzepicy zmarła wielka polska lekkoatletka Kamila Skolimowska, również Richard Nixon i Hillary Clinton dotknął syndrom klasy ekonomicznej).
Do czynników ryzyka zaliczamy:
• Wiek > 40 lat;
• Otyłość (BMI > 30);
• Stosownie antykoncepcji hormonalnej;
• Występowanie rodzinne chorób zakrzepowo zatorowych;
• Urazy wielonarządowe kośćca;
• Niedowład;
• Choroba nowotworowa;
• Przebyty ZZG;
• Trombofilia;
• Sepsa;
• Choroby układu oddechowego i krążenia – w tym niewydolność;
• Zespół. nerczycowy;
• Zespoły mieloproliferacyjne;
• Nocna napadowa hemoglobinuria;
• Ciąża, połóg;
• Żylaki kończyn dolnych;
Aby zminimalizować ryzyko zakrzepicy żył głębokich należy:
• Odpowiednio się nawodnić przed podróżą, przyjmować dużo płynów, ale niealkoholowych oraz niezawierających kofeiny, bo te ostatnie powodują paradoksalnie odwodnienie organizmu;
• Wstawać i chodzić po samolocie co godzinę;
• Nie zażywać środków nasennych przed podróżą;
• Nosić podczas podróży luźną, nie uciskającą odzież — szczególnie należy unikać zaciskających podudzie skarpetek czy podkolanówek;
• Podczas siedzenia w fotelu wykonywać proste ćwiczenia pobudzające powrót krwi żylnej – ruchy stawu skokowego zapobiegają zastojowi żylnemu;
• Prostować nogi w trakcie siedzenia;
• Osoby predysponowane powinny podczas podróży używać wyroby o stopniowalnym ucisku: podkolanówki, pończochy lub rajstopy.
Profilaktycznie (farmakologicznie) u osób z czynnikami ryzyka zakrzepicy żył głębokich możemy podać przed podróżą leki p/krzepliwe, które zmniejszą ryzyko powstania zakrzepów.
lek. Miłosz Kuświk
Wybierasz się w daleką podróż i zastanawiasz się czy jesteś w grupie ryzyka? Umów się na wizytę online już dziś i skonsultuj z lekarzem swoje wątpliwości.
https://www.e-medycy.pl/umow-wizyte-online/
