Stres, stany lękowe i zaburzenia erekcji
Zaburzenia erekcji (ED od ang. erectile dysfunction) to powszechne schorzenie, które w samej Ameryce dotyka około 18 milionów mężczyzn w wieku powyżej 20 lat. Niektórzy sugerują, że liczba ta może być znacznie wyższa i sięgać 30 milionów, a znana liczna jest zaniżona, głównie ze względu na niechęć pacjentów do raportowania tego rodzaju problemów.
Wraz ze starzeniem się, ryzyko zaburzeń erekcji rośnie. Ale problemy z utrzymaniem erekcji nie są zawsze związane z wiekiem. Wielu mężczyzn doświadczy zaburzeń erekcji w jakimś okresie swojego życia niezależnie od wieku. Dobra wiadomość jest taka, że przyczynę zaburzeń erekcji zwykle można łatwo zidentyfikować, a samych zaburzeń pozbyć się poddając odpowiedniej terapii.
Zaburzenia erekcji potrafią mieć podłoże psychologiczne, jak i fizyczne. Powodzenie terapii w przypadkach spowodowanych względami fizycznymi zależy w dużej mierze od ogólnej kondycji zdrowotnej. Badania wykazały jednak, że najczęstszym czynnikiem wywołującym zaburzenia erekcji jest czynnik psychologiczny. Zachorowania z przyczyny psychologicznych, takich jak czynniki emocjonalne i uwarunkowania środowiskowe, są zwykle wyleczalne; włączając w to zachorowania spowodowane stresem i stanami lękowymi.
Więcej stresu i silniejsze stany lękowe na pewno zwiększają ryzyko innych niepożądanych stanów/skłonności do zachowań, które mogą prowadzić do zaburzeń erekcji, takich jak:
- choroby serca,
- wysokie ciśnienie krwi,
- wysoki poziom cholesterolu,
- otyłość,
- zwiększona konsumpcja alkoholu.
Poniżej dowiesz się w jaki sposób stres i stany lękowe prowadzą do zaburzeń erekcji, jak panować nad stresem i stanami lękowymi, oraz jak przeciwdziałać ED.
W jaki sposób stres i stany lękowe powodują zaburzenia erekcji?
W praktyce występują 3 rodzaje erekcji:
- odruchowe – wywołane stymulacją mechaniczną,
- psychogenne – wywołane bodźcami wzrokowymi lub generowane przez sferę mentalną (np. wyobraźnię mężczyzny),
- spontaniczne (nocne) – występujące w trakcie snu.
Wszystkie rodzaje erekcji angażują różnego rodzaju procesy i układy naszego ciała.
Zaburzenie w którymkolwiek z tych procesów i układów może być przyczyną ED. Wymienić tu można:
- system nerwowy,
- układ naczyniowy (krwionośny),
- układ mięśniowy,
- układ hormonalny,
- system emocjonalny.
Stan zdrowia psychicznego, w tym stres i stany lękowe, może oddziaływać na mózg, a więc na to jaką fizyczną reakcję organizmu mózg przywoła. W przypadku erekcji, stres i stany lękowe mogą zakłócić sygnały wysyłane przez mózg odpowiadające za dostarczenie większej ilości krwi do prącia.
Stres i stany lękowe, dotyczące istniejącego już zaburzenia erekcji, mogą doprowadzić do sytuacji, w której wystąpi efekt błędnego koła. Doświadczanie zaburzeń erekcji prowadzi do zmian behawioralnych, które dokładają się do już występujących stanów lękowych i nasilają te stany.
Przyczyna ED jest różna w zależności od grupy wiekowej, ale najczęściej:
ED psychogenne (głównie nerwowość i stany lękowe) – dotyczy około 90% nastolatków i młodych mężczyzn. Takie przypadki zwykle mają charakter przejściowy,
Stres związany z życiem osobistym (np. problemy w związku) i zawodowym jest główną przyczyną ED w przypadku mężczyzn w średnim wieku,
Impotencja o podłożu fizycznym najczęściej występuje u starszych mężczyzn; ale strata partnera czy długotrwała samotność może wywoływać u starszych mężczyzn impotencję o podłożu psychologicznym.
Poniżej wymieniono wydarzenia życiowe, które mogą również wywołać stres i stany lękowa prowadzące do ED:
- problemy w pracy, jej utrata lub stres związany z pracą,
- problemy i konflikty w związku partnerskim,
- choroba lub strata ukochanej osoby,
- obawa przed starzeniem,
- zmiany zdrowotne,
- problemy finansowe.
Jedno z badań, którym objęci byli weterani wojenni z zespołem stresu pourazowego (PTSD od ang. post-traumatic stress disorder) wykazało, że PTSD zwiększa ryzyko zaburzeń seksualnych ponad trzykrotnie. Długotrwały stres i stany lękowe mogą prowadzić do utrzymywania się w ciele wyższych poziomów określonych hormonów i ingerować w zachodzące w ciele procesy. Może to również prowadzić do innych stanów powodujących ED.
Zachorowania (stany), które mogą wywołać ED, stres i stany lękowe
Stres i stany lękowe mogą pogorszyć lub co gorsza doprowadzić do kilku poważnych zachorowań. Badanie z 2013 roku sugeruje, że ED może być swoistym znacznikiem ryzyka dla chorób sercowo-naczyniowych.
Inne zachorowania (stany) wiązane zwykle z zaburzeniami erekcji to:
- choroba naczyniowa,
- uszkodzenie nerwów,
- wysoki poziom cholesterolu,
- wysokie ciśnienie krwi,
- choroby serca,
- otyłość,
- cukrzyca,
- niski poziom testosteronu,
- zespół metaboliczny,
- rak prostaty lub powiększona prostata,
- stosowanie niektórych leków na receptę.
Stres i stany lękowa mogą z kolei prowadzić do różnych zachowań (stylu życia), które kontrybuują do zaburzeń erekcji.
Do zachowań takich zaliczamy:
- używanie narkotyków (leków bez kontroli),
- palenie papierosów,
- nadmierne spożycie alkoholu,
- siedzący tryb życia.
Czynnik psychologiczne ED zwykle ustępują z czasem. Jeśli w Twoim przypadku zaburzenia erekcji nie ustępują, skonsultuj się z lekarzem, by zrozumieć jakiego rodzaju leczenie jest dla Ciebie dostępne. Wybór sposobu leczenia zależy od tego co wywołało stres i stany lękowe, a sposób leczenia musi być dopasowany przez specjalistę.
Ulżenie stresowi i stanom lękowym w leczeniu zaburzeń erekcji
Terapie
Leczenie psychologicznego podłoża zaburzeń erekcji zwykle wiąże się z uczestnictwem w terapii. Celem terapii jest wyrwanie się ze stresu, stanów lękowych i ostatecznie zaburzeń erekcji. Wyróżniamy:
- Poradnictwo: to terapia, w trakcie której pracuje się z terapeutą w celu zidentyfikowania i zaadresowania głównych czynników stresogennych/lękowych, tak by wiedzieć jak obchodzić się z nimi w przyszłości,
- Psychoterapię psychodynamiczną: ta terapia najczęściej polega na zaadresowania podświadomych konfliktów, by znaleźć praprzyczynę zaburzeń erekcji,
- Terapię seksuologiczną: tego rodzaju terapia skupia się na doznaniach zmysłowych, bardziej niż na pobudzeniu czy samej aktywności seksualnej. Jej zadaniem jest zredukowanie czynników stresu poprzez zbudowanie bardziej bezpiecznego i niezawodnego życia seksualnego,
- Terapię stanów lękowych związanych z seksem: w której lekarz wyjaśnia zaburzenia erekcji możliwie najdokładniej. Tego rodzaju terapia pomaga rozwiązać problemy/rozwiać obawy, wynikające z braku wiedzy. W następnym etapie lekarz stara się zaadresować rozterki emocjonalne i znaleźć dla nich rozwiązanie. Rozwiązań jest wiele, od metod relaksacji po ponowne aktywowanie (pobudzanie) wyobraźni.
Terapie alternatywne
Także terapie alternatywne mogą być pomocne w okiełznaniu stresu i stanów lękowych. Współcześnie stosowane rozwiązania to chociażby:
- techniki relaksacyjne,
- medytacja,
- joga,
- akupunktura.
Tego typu zabiegi mogą pomóc w opanowaniu i zarządzaniu stresem i stanami lękowymi. Badania pokazują, że medytacja potrafi zmienić procesy chemiczne w naszym mózgu i zredukować poziom stresu.
Niestety porównując je do terapii tradycyjnych, w przypadku terapii alternatywnych mamy znacznie mniej wiarygodnych dowodów potwierdzających ich skuteczność. Niemniej jednak, należy pamiętać, że mogą one przynosić dodatkowe korzyści i być stosowane równolegle do terapii tradycyjnej przepisanej przez lekarza.
Zioła i suplementy diety
Część ziół i suplementów diety jest reklamowanych, jako lekarstwo na zaburzenia erekcji, stres czy stany lękowe.
Suplementy te to:
- żeńszeń właściwy (panax ginseng) – chińskie i koreańskie zioło, które można spotkać w formie tabletek lub kremu,
- korzeń maca (black maca) – roślina korzenna łagodząca stres i poprawiająca sprawność seksualną,
- pieprz metystynowy (kava) – roślina, która pomaga w leczeniu stanów lękowych i poprawia nastrój,
- rumianek (chamomile) – roślina pomagająca łagodzić objawy stanów lękowych.
Zawsze przed zastosowaniem ziół czy suplementów skonsultuj się z lekarzem. Stosowanie niektórych może powodować poważne skutki uboczne. Np. kava znana jest z tego, że może powodować poważne uszkodzenie wątroby i z tego powodu jest zakazana w wielu krajach europejskich. Inne objawy uboczne stosowania ziół i suplementów, to np. reakcje alergiczne, nudności itp. Należy pamiętać, że produkty zioło lecznicze nie podlegają ścisłej kontroli agencji rządowych ds. leków, a w związku z tym nie są skrupulatnie testowane, w przeciwieństwie do tradycyjnych leków.
Inne sposoby leczenie zaburzeń erekcji
Zaburzenia erekcji są bardzo często objawem innych problemów zdrowotnych. W części przypadków, stres i stany lękowe mogą spowodować zwiększenie ryzyka wystąpienia zaburzeń erekcji, ale generalnie same w sobie zaburzeń nie wywołują. Dlatego jeśli borykasz się z zaburzeniami erekcji, rozmawiając z lekarzem nie zapomnij powiedzieć o innych towarzyszących objawach. Zwiększa to szansę na prawidłową diagnozę i pozbycie się faktycznej przyczyny zaburzeń.
Najczęstszą formą leczenia zaburzeń erekcji jest wykorzystanie:
- leków na receptę,
- zastrzyków,
- czopków do cewki moczowej,
- zamienników testosteronu,
- pompek (podciśnieniowych urządzeń do erekcji),
- implantów prącia,
- chirurgii naczyniowej.
Z kolei leczenie dotyczące stylu życia, to np.:
- poradnictwo w zakresie stanów lekowych dot. życia seksualnego,
- poradnictwo psychologiczne,
- osiągnięcie i utrzymywanie zdrowej wagi ciała,
- rzucenie palenia papierosów,
- zmniejszenie spożycia alkoholu.
Skorzystaj z pomocy lekarz
Leczenie zaburzeń erekcji najczęściej jest bardzo skuteczne. Im szybciej porozmawiasz z lekarzem o swoich objawach, tym szybciej otrzymasz fachową pomoc i leczenie. Pamiętaj, że zaburzenia erekcji mogą być sygnałem ostrzegawczym przed nadciągającymi przewlekłymi chorobami, takimi jak choroby serca. To jeden z głównych powodów, by jak najszybciej porozmawiać z lekarzem, gdy pojawią się zaburzenia erekcji.
Znalezienie przyczyny zaburzeń erekcji może pomóc Twojemu lekarzowi w znalezieniu na czas i zaopiekowaniu się znacznie gorszymi problemami zdrowotnymi, których możesz doświadczyć w przyszłości lub już doświadczasz. Rozmowa z lekarzem o problemach z erekcją może być przyczynkiem do rozmowy o i poprawy ogólnego stanu zdrowia.
